What do you think?
Rate this book
Exile trilogy #3
Rigadoon
Often comic and always angry, the first-person autobiographical narrator, with his wife and their cat in tow, takes the reader with him on his flight from Paris to Denmark after finding himself on the losing side of World War II. The train rides that encompass the novel are filled with madness and mercy, as a physician, aids refugees while ignoring his own medical needs.
Céline's inventive style and black humor profoundly influenced many writers who came after him, including Kurt Vonnegut, Jack Kerouac, William Burroughs, Allen Ginsberg and Charles Bukowski. As Kurt Vonnegut states in his introduction to this edition, "Céline demonstrated that perhaps half of all experience, the animal half, had been concealed by good manners. No honest writer or speaker will ever want to be polite again."
Céline's inventive style and black humor profoundly influenced many writers who came after him, including Kurt Vonnegut, Jack Kerouac, William Burroughs, Allen Ginsberg and Charles Bukowski. As Kurt Vonnegut states in his introduction to this edition, "Céline demonstrated that perhaps half of all experience, the animal half, had been concealed by good manners. No honest writer or speaker will ever want to be polite again."
273 pages, Paperback
First published January 1, 1969
16 people are currently reading
1,105 people want to read
About the author
Louis-Ferdinand Céline
148books2,528followersLouis-Ferdinand Céline, pen name of Dr. Louis-Ferdinand Destouches, is best known for his works Voyage au bout de la nuit (Journey to the End of the Night), and Mort à crédit (Death on the Installment Plan). His highly innovative writing style using Parisian vernacular, vulgarities, and intentionally peppering ellipses throughout the text was used to evoke the cadence of speech.
Louis-Ferdinand Destouches was raised in Paris, in a flat over the shopping arcade where his mother had a lace store. His parents were poor (father a clerk, mother a seamstress). After an education that included stints in Germany and England, he performed a variety of dead-end jobs before he enlisted in the French cavalry in 1912, two years before the outbreak of the First World War in 1914. While serving on the Western Front he was wounded in the head and suffered serious injuries—a crippled arm and headaches that plagued him all his life—but also winning a medal of honour. Released from military service, he studied medicine and emigrated to the USA where he worked as a staff doctor at the newly build Ford plant in Detroit before returning to France and establishing a medical practice among the Parisian poor. Their experiences are featured prominently in his fiction.
Although he is often cited as one of the most influential and greatest writers of the twentieth century, he is certainly viewed as a controversial figure. After embracing fascism, he published three antisemitic pamphlets, and vacillated between support and denunciation of Hitler. He fled to Germany and Denmark in 1945 where he was imprisoned for a year and declared a national disgrace. He then received amnesty and returned to Paris in 1951.
Kurt Vonnegut, Jr., Henry Miller, William Burroughs, and Charles Bukowski have all cited him as an important influence.
Translated Profiles:
Луи-Фердинанд Селин
Louis-Ferdinand Destouches was raised in Paris, in a flat over the shopping arcade where his mother had a lace store. His parents were poor (father a clerk, mother a seamstress). After an education that included stints in Germany and England, he performed a variety of dead-end jobs before he enlisted in the French cavalry in 1912, two years before the outbreak of the First World War in 1914. While serving on the Western Front he was wounded in the head and suffered serious injuries—a crippled arm and headaches that plagued him all his life—but also winning a medal of honour. Released from military service, he studied medicine and emigrated to the USA where he worked as a staff doctor at the newly build Ford plant in Detroit before returning to France and establishing a medical practice among the Parisian poor. Their experiences are featured prominently in his fiction.
Although he is often cited as one of the most influential and greatest writers of the twentieth century, he is certainly viewed as a controversial figure. After embracing fascism, he published three antisemitic pamphlets, and vacillated between support and denunciation of Hitler. He fled to Germany and Denmark in 1945 where he was imprisoned for a year and declared a national disgrace. He then received amnesty and returned to Paris in 1951.
Kurt Vonnegut, Jr., Henry Miller, William Burroughs, and Charles Bukowski have all cited him as an important influence.
Translated Profiles:
Луи-Фердинанд Селин
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 52 reviews
September 13, 2020
برای توصیف کتاب "ریگودون" چیزی مناسب‌‌ت� از این شعر آقای " الیاس علوی " ندیدم.
خدا کند انگورها برسند
جهان مست شود...
تلوتلو بخورند خیابان‌ه�
به شانه� هم بزنند
رئیس‌جمهوره� و گداها
مرزها مست شوند...
و محمدعلی بعد از 17 سال مادرش را ببیند
وآمنه بعد از 17 سال کودکش را لمس کند
خدا کند انگورها برسند
آمو زیباترین پسرانش را بالا بیاورد...
هندوکش دخترانش را آزاد کند ...
برای لحظه‌ا�
تفنگ‌ه� یادشان برود دریدن را...
کاردها یادشان برود
بریدن را
قلم‌ه� آتش را
آتش‌ب� بنویسند ...
خدا کند کوهها به هم برسند
دریا چنگ بزند به آسمان
ماهش رابدزدد...
به میخانه� شوند پلنگ‌ه� با آهوها ...
خدا کند مستی به اشیاء سرایت کند...
پنجر�
دیوارها را بشکنند...
وتو..
تو
تو
همچنانکه یارت را تنگ می‌بوس�
مرا نیز به یاد بیاوری ...
محبوب من
محبوب دور افتاده� من
با من بزن پیاله‌ا� دیگر
به سلامتی باغ‌ها� معلق انگور...
به عشق سه نقطه‌ه� :))
📍فکت تاریخی:
فیلم جوکر رو احتمال زیاد دیدید. همون که واکین فینیکس بازی کرده و اختلالی داره که در مکان و زمان نامتعارف میخنده. چقدر غم انگیز بود و ادم رو معذب میکرد.
جالبه بدونید آقای سلین _محبوب قلبهای زخم خورده _ در جنگ ضربه ای به سرش میخوره و دچار آسیب مغزی و متعاقبا اختلال Pseudobulbar affect میشه که در اثرش دقیقا همون علائم خنده‌ها� غیر قابل کنترل در موقعیت‌ها� تراژیک رو بروز میداده.
و خب ... گفتم شاید براتون جالب باشه و شاید بی‌اعصاب� سلین رو کمی توجیه کنه.
این کتاب رو هدیه گرفتم از دوستی که خیلی میدونه و خیلی بلده درباره کتابها ♡♡
خدا کند انگورها برسند
جهان مست شود...
تلوتلو بخورند خیابان‌ه�
به شانه� هم بزنند
رئیس‌جمهوره� و گداها
مرزها مست شوند...
و محمدعلی بعد از 17 سال مادرش را ببیند
وآمنه بعد از 17 سال کودکش را لمس کند
خدا کند انگورها برسند
آمو زیباترین پسرانش را بالا بیاورد...
هندوکش دخترانش را آزاد کند ...
برای لحظه‌ا�
تفنگ‌ه� یادشان برود دریدن را...
کاردها یادشان برود
بریدن را
قلم‌ه� آتش را
آتش‌ب� بنویسند ...
خدا کند کوهها به هم برسند
دریا چنگ بزند به آسمان
ماهش رابدزدد...
به میخانه� شوند پلنگ‌ه� با آهوها ...
خدا کند مستی به اشیاء سرایت کند...
پنجر�
دیوارها را بشکنند...
وتو..
تو
تو
همچنانکه یارت را تنگ می‌بوس�
مرا نیز به یاد بیاوری ...
محبوب من
محبوب دور افتاده� من
با من بزن پیاله‌ا� دیگر
به سلامتی باغ‌ها� معلق انگور...
به عشق سه نقطه‌ه� :))
📍فکت تاریخی:
فیلم جوکر رو احتمال زیاد دیدید. همون که واکین فینیکس بازی کرده و اختلالی داره که در مکان و زمان نامتعارف میخنده. چقدر غم انگیز بود و ادم رو معذب میکرد.
جالبه بدونید آقای سلین _محبوب قلبهای زخم خورده _ در جنگ ضربه ای به سرش میخوره و دچار آسیب مغزی و متعاقبا اختلال Pseudobulbar affect میشه که در اثرش دقیقا همون علائم خنده‌ها� غیر قابل کنترل در موقعیت‌ها� تراژیک رو بروز میداده.
و خب ... گفتم شاید براتون جالب باشه و شاید بی‌اعصاب� سلین رو کمی توجیه کنه.
این کتاب رو هدیه گرفتم از دوستی که خیلی میدونه و خیلی بلده درباره کتابها ♡♡
March 13, 2023
This starts with a harangue when Céline is back in France after World War II. He's being hounded for debts, antisemitic, pro-Nazi writings, etc. Then the narrative flashes back to Céline's flight from Sigmaringen, in south west Germany, near Switzerland, where he had been holed up with officials of the collaborationist Vichy government. He and his wife, Lili � and their cat, Beibert � get on board a train to hell. It's filled with the dead and the near living on their way to Rostock. Why Rostock? Who knows.
Céline's prose is flat, and fragmented, but at the same time vivid and compelling. It draws the reader on. He is a ranter à la , but Bernhard is usually humorless, whereas Céline's humor is black as a fetid corpse.
Céline was supposedly trepanned three times due to action in World War I. He was a decorated war hero. Maybe that turned a switch to his brain, made him more voluble. Maybe not. Many passages here wonder about the same thing; he speaks about his brain creating symphonies for him when he was in prison in Denmark. Then a flying brick to his head in Hanover turns him positively phantasmagoric.
Now though it's off to Rostock, but no, suddenly they're heading to Berlin. Here's a helpful note about chronology. This is the third volume of a trilogy. I've not read the earlier volumes, but will.
"SIGMARINGEN. The order of events in Rigadoon is rather different from that described in the preceding volumes and also from the actual course of events, which is roughly as follows: In July 1944, Céline, whose life had been threatened in France because of his collaboration with the Germans, crossed the German border, intending to go to Denmark. In Baden-Baden his papers were confiscated and for three months he waited in vain for permission to proceed to Denmark. Finally he asked leave to go to Switzerland or return to France. He spent two weeks in Berlin, trying to obtain a visa. After refusing to broadcast Nazi propaganda he was interned for three months at Kressling near Neuruppin in Prussia in a camp of "free thinkers." This would seem to be the setting of . At this time he tried again to go to Denmark and reached Rostock-Warnemünde, but was unable to cross the border. At this point he decided to join the Vichy refugees in Sigmaringen, where he stayed until March, 1945. It was then, with Sigmaringen as its starting point, that the 21-day odyssey related in Rigadoon began." (p. 268n)
Céline was sort of the French equivalent of . Though to my knowledge, Pound never addressed his Nazi collaboration in print, as Céline does here. Rather, Pound was committed to an asylum, St. Elizabeth's in DC. Cèline was cleared by a military tribunal in 1951, not sure what rationale was used. Maybe it was just his great fame.
Some may find this difficult to read. Céline opines if fleetingly on mongrelization, Jews, the mentally deficient, the ignoble end of white race, etc. What he doesn't do is either praise the Axis or lambaste the Allies. The French get it in the neck though, and you could argue that in this manner he does criticize the Allies, obliquely. Mostly he's enraged by the critics at home whom he doesn't hesitate to name: Jean Cocteau, dying of rectal cancer, among them.
Céline's prose is flat, and fragmented, but at the same time vivid and compelling. It draws the reader on. He is a ranter à la , but Bernhard is usually humorless, whereas Céline's humor is black as a fetid corpse.
Céline was supposedly trepanned three times due to action in World War I. He was a decorated war hero. Maybe that turned a switch to his brain, made him more voluble. Maybe not. Many passages here wonder about the same thing; he speaks about his brain creating symphonies for him when he was in prison in Denmark. Then a flying brick to his head in Hanover turns him positively phantasmagoric.
Now though it's off to Rostock, but no, suddenly they're heading to Berlin. Here's a helpful note about chronology. This is the third volume of a trilogy. I've not read the earlier volumes, but will.
"SIGMARINGEN. The order of events in Rigadoon is rather different from that described in the preceding volumes and also from the actual course of events, which is roughly as follows: In July 1944, Céline, whose life had been threatened in France because of his collaboration with the Germans, crossed the German border, intending to go to Denmark. In Baden-Baden his papers were confiscated and for three months he waited in vain for permission to proceed to Denmark. Finally he asked leave to go to Switzerland or return to France. He spent two weeks in Berlin, trying to obtain a visa. After refusing to broadcast Nazi propaganda he was interned for three months at Kressling near Neuruppin in Prussia in a camp of "free thinkers." This would seem to be the setting of . At this time he tried again to go to Denmark and reached Rostock-Warnemünde, but was unable to cross the border. At this point he decided to join the Vichy refugees in Sigmaringen, where he stayed until March, 1945. It was then, with Sigmaringen as its starting point, that the 21-day odyssey related in Rigadoon began." (p. 268n)
Céline was sort of the French equivalent of . Though to my knowledge, Pound never addressed his Nazi collaboration in print, as Céline does here. Rather, Pound was committed to an asylum, St. Elizabeth's in DC. Cèline was cleared by a military tribunal in 1951, not sure what rationale was used. Maybe it was just his great fame.
Some may find this difficult to read. Céline opines if fleetingly on mongrelization, Jews, the mentally deficient, the ignoble end of white race, etc. What he doesn't do is either praise the Axis or lambaste the Allies. The French get it in the neck though, and you could argue that in this manner he does criticize the Allies, obliquely. Mostly he's enraged by the critics at home whom he doesn't hesitate to name: Jean Cocteau, dying of rectal cancer, among them.
June 2, 2019
Rigodon è l’ultimo libro di Céline ed è una lettura tremendamente ostica per via della narrazione frammentata, per la sua forma scomposta, per il ritmo sincopato, per il groviglio di vicende che si intersecano, per il linguaggio crudo, senza peli sulla lingua. Sono tanti i motivi per cui non lo consiglierei a nessuno, ma è un libro indimenticabile. Alberto Arbasino lo definisce così: «Il vero trionfo di Céline (e della letteratura) è che nessun film di guerra o di orrore riuscirà mai a rappresentare gli orrori della guerra con la terrificante potenza espressiva di questo non-romanzo».
Dite pure che Céline era paranoico, nichilista, disperato, delirante, maledetto, disprezzabile, ambiguo, ecc. ecc� ma � signori miei � che prosa e che senso dell'umorismo! Dite di lui quel che vi pare, ma è uno scrittore vero.
Dite pure che Céline era paranoico, nichilista, disperato, delirante, maledetto, disprezzabile, ambiguo, ecc. ecc� ma � signori miei � che prosa e che senso dell'umorismo! Dite di lui quel che vi pare, ma è uno scrittore vero.
Read
December 8, 2021A book to read after all the other books by Céline, otherwise you can have the feeling of a victory without a fight. A literary testament, and a testimony at the same time.
January 5, 2025
France's No.1 renegade writer completes his Exile Trilogy (also his last ever novel) with the darkly rollicking, maddening and ferocious Rigadoon, as Celine's alter ego, wife and cat, flee to find sanctuary with the Nazis in neutral Denmark, taking in a train journey where civilization feels like it's in the death throes of the apocalypse. I swear Celine's alter ego loved his moggy, Bebert, just as much if not more so than his wife, lili. He once even said "I'd take cyanide no problem if it was that or throwing a cat out in the street, even a moth-eaten, mangy, caterwauling pain in the ass! Well, he did dedicate the novel to the animals. Celine's wife Lucette Destouches lived to 107, and had he done too, I'm sure he would have relished the chance to piss off the European lefty elite for another 50 years!
June 12, 2023
کپشن طولانیِ یک پیرمرد، راستش رو بگم، خیلی جاها دیگه حوصله� آدم رو سر می‌بره� از بعضی قسمت‌ها� کتاب این به فکرم می‌رسی� که سلین وقتی پیر شد، دیگه چزی جز غر زدن به جون این و اون نداشت. یعنی بعد مرگ قسطی و سفر به انتهای شب و دسته دلقک‌ها� دیگه چیزی نداشت بگه، یک مشتی غر مونده بود رو دستش...
May 28, 2012
Céline completed this final instalment in his trilogy a day before his death . . . so much for that happy retirement . . . this book (and apparently all of his novels) have a fragmented nouveau roman approach: breaking the text into unpunctuated sentences connected via ellipses . . . like this . . . and this . . . to convey the flow of thoughts and speech . . . and to do away with that bothersome process of having to . . . you know . . . polish really good sentences . . . if only Updike had done this! . . . oh he also uses exclamation points more than is healthy! . . . because Céline was not healthy! . . . he was possibly a crazy man! . . . and this book certainly doesn’t help dispel that notion! . . . I should have started with Journey to the End of the Night . . . but this was a mordantly funny and digressive . . . obviously . . . story of how the author fled to Denmark following the war . . . during which he was a Nazi sympathiser . . . as you do . . . and the more I write like this, the easier it seems to be . . . so I am less convinced Céline was a great artist . . . I suppose I should read Journey first . . . did you know if you space you ellipses . . . the way they do in novels . . . that counts as three separate words on Microsoft Word count!? . . . ooh an interrobang . . . a little tip there for students struggling to make up the word count . . . this review was sponsored by Bob’s Periods . . . dotty since 1987!
October 1, 2024
سلین ،متعهد ترین!
در واقع شاید این اثر رو بشه بازآفرینی دوباره سفر به انتهای شب و مرگ قسطی دانست
فقط حیف از شمال که ترجمه ناقص داره و این سگانه رو خراب کرده.
ریگودون نوعی رمان-زندگی‌نام� هستند. این اثر یک گزارش و یک وقایع‌نام� است. سلین چندین بار در طی آن اشاره می‌کن� که من در حال گزارش کردن وقایعی هستم که به چشم خودم دیده‌ا�. مدام خوانندگان کتابش را به طور مستقیم خطاب قرار میده� و می‌گوی� که می‌دان� آنها برای خواندن داستان این کتاب را دستشان گرفته‌ان�. او اما هیچ‌وق� به دنبال داستان پر از حادثه نبوده و همیشه با تکنیک تک‌گوی� و با راوی اول شخص روایت‌گ� احساسات است؛ همچنان که در اضلاع دیگر تریلوژی‌ا� یعنی «شمال» و «قصر به قصر».
حدستان درست است، من اصلا میل ندارم دلتان را به رحم بیاورم� تا همین الانش چهار کتاب در مورد بدبختی‌ه� و مصیبت‌های� به شما اختصاص داده‌ا�! باید کمی ملاحظه‌تا� را بکنم� تا حالا شده گه‌گدار� رنج کشیده باشید؟ � یک جورهایی! � هزار بار بدترش را من کشیده‌ام� اما با متانت بیشتر، فرقش این است! از این بابت شما هیچ‌چیز� را بروز نمی‌دهید� دریغ از یک آه! نکبت‌ها� بی‌نزاک�! دست از سرم بردارید!
ریگودون، صفحه ۲۸۵
قطعا یکی از سخت‌تری� کارها، نوشتن درباره� «لویی فردینان سلین» است. نویسنده‌ا� فرانسوی که پزشک بود و در میان دو جنگ جهانی می‌زیس�. شاید هیچکدام از نویسندگان قرن بیستم مانند سلین هر دو جنگ را ندیده باشند. و البته فقط دیدن که نه، تجربه کرده باشد. سلین از آن نویسنده‌ها� بیرون از گود نیست. او وسط تمام ماجراهایی است که نوشته. همین هم خواندن آثارش را خوفناک‌ت� و آزاردهنده‌ت� می‌کن�. آدمِ قبل از سلین خواندن با آدمِ بعد از آن یکی نیست. یک چیزی توی این آدم عوض می‌شو�. آثارش فراموش نمی‌شو� و اگر بشود، به سختی ممکن است! چرا که او در صدد تعریف کردن ماجرا نیست و همانطور که خو��ش اذعان داشته، بیشتر در پی انتقال حس است. افعال برایش اهمیت ندارد. کتاب‌های� پر از جملات ناتمام است که با {� } تمام شده‌ان�.
او را احیاکننده� زبان فرانس می‌دانن�. حتی دشمنانش که کم هم نیستند، معترف‌ان� که او یکی از بزرگ‌تری� نویسنده‌ها� معاصر فرانس است. او نویسنده‌ا� بود که با زبان شفاهی و عامیانه و نامتعارفی می‌نوش� که خود در رمان مرگ قسطی در توضیح آن می‌گوی�: «تمام تقلایی که می‌کن� برای این است که به همان زبانی بنویسم که با آن حرف می‌زنی�. چون که کاغذ، کلام را بد ضبط می‌کن�. همه مسئله این است� رسیدن به عصاره زبان� به نظر من این تنها شیوه بیان حس و عاطفه است. چیزی که من می‌خواهم� روایتگری نیست، انتقال احساس است.»
او تنها‌تری� نویسنده� جهان است. حداقل در دوران زنده بودنش که به جز تنها بودن، مطرود و مورد نفرت هم بود. سلین موی دماغ همه بود؛ دست راستی‌ه� و دست چپی‌ه�. مردم‌گری� و یا حتی مردم‌ستی� که با هیچ گروهی از در دوستی وارد نمی‌ش�. او چیزهایی را می‌نویس� که بقیه علاقه‌ا� ندارند بدانند یا بخوانند. نویسنده‌ا� که در ریگودون، آخرین اثر خود، خودش را این‌چنی� معرفی می‌کن�: «من، وقایع‌نگا� دلقک‌ها� بزرگم.»
ریگودون یک رمان نیست. همچنان که باقی آثار سلین هم نوعی رمان-زندگی‌نام� هستند. این اثر یک گزارش و یک وقایع‌نام� است. سلین چندین بار در طی آن اشاره می‌کن� که من در حال گزارش کردن وقایعی هستم که به چشم خودم دیده‌ا�. مدام خوانندگان کتابش را به طور مستقیم خطاب قرار میده� و می‌گوی� که می‌دان� آنها برای خواندن داستان این کتاب را دستشان گرفته‌ان�. او اما هیچ‌وق� به دنبال داستان پر از حادثه نبوده و همیشه با تکنیک تک‌گوی� و با راوی اول شخص روایت‌گ� احساسات است. آثارش پرند از واکاوهای عمیق و روانشناسانه� تیپ‌ها� شخصیتی مختلف؛ همچنان که در ریگودون و اضلاع دیگر تریلوژی‌ا� یعنی شمال و قصر به قصر.
این سه اثر شخصیت‌ها� ثابتی دارند. خود دکتر سلین، همسرش لیلی، گربه‌ا� بِبِر و بازیگری به نام لوویگان. باقی افراد تیپ‌ها� مفلوک و اجساد و زخمی‌ه� و آوارگان جنگند که به عنوان سیاهی لشگر حضور دارند. ریگودون، روایتِ سفر سلین با همسفرانش از دلِ آلمانِ ۱۹۴۵ به مقصد دانمارک است. او در یکی از نامه‌های� که از زندان برای همسرش نوشته است، می‌گوی� که در اصل برای درمان به کپنهاگ سفر میکنن�. اما او در آنجا ماندگار می‌شو� و به زندان می‌افت�. در پاریس او را محاکمه کرده‌ان� و حتی به مرگ محکوم شده. به اتهام همدستی با نازی‌ه� که البته از این اتهام تبرئه می‌شو�. حدوداً سه سال در کپنهاگ زندانی بوده و بعد از آن به پاریس برمی‌گرد�. قبل از وارد شدن سلین و همسرش به دانمارک در هجدهم مارس ۱۹۴۵، تمام کتابها� او به دستور وزارت جنگ فرانس جمع می‌شون� و حتی ناشر آثار سلین همان سال در پاریس به قتل می‌رس�.
سلین کسی بود که در جنگ اول جهانی، ۷۵ درصد سلامتی‌ا� را از دست داده بود و به عنوان پزشک در جامعه� ملل آن سال‌ه� خدمت کرده بود. فرانسوا ژیبو؛ وکیل و نویسنده� فرانسوی که چندین اثر درباره� سلین دارد و هم ریگودون را از روی دست‌نوشته‌ها� سلین به دست چاپ می‌سپار� و هم نامه‌‌ها� زندان او را ویرایش کرده، در مورد سلین می‌نویس�: «او خود را قربانی کفاره جهانی می‌دانس� که در آن گروهی مسبب تمام جنایات و گروهی دیگر سالوس و ریاکار بودند.» مهم‌تری� دلیل اتهاماتی که به سلین وارد شد به خاطر جزوه‌ا� با عنوان «هیچ‌و‌پو� برای یک کشتار» بود که او در آن در ضدیت با قوم یهود، مطالبی نگاشته بود. ژیبو معتقد است: «با بر ملا شدنِ آنچه در آلمان در حال تکوین بود، آن جزوه‌ه� چهره‌ا� واقعی و تراژیک یافتند که تا آن زمان نه هیچکس آن را کشف کرده بود و نه پیشتر توجه کرده بود� پس از افتادن پرده‌ه� و آشکار شدن فجایعی که اینک بر همگان روشن شده بود، این بهانه واهی که او یکی از زمینه‌سازا� این قتل‌عام‌ه� بوده است، دستاویز جناحی قرار گرفت که هدفشان تنها شکار او بود.»
به‌هرحا� با نویسنده‌ا� طرفیم که همه بر علیه او هستند. پیامبرِ افشاگرِ زشتی‌ه� و درنده‌خویی‌ه� و دغل‌بازی‌ها� کسی که بیش از همه از استثمار فقرا توسط اغنیا و بهره‌کش� از آنان در عذاب است. آنارشیستی که هم‌زما� مردم‌ستی� و دلسوز آنان بود و جایی در سفر به انتهای شب از خود می‌پرس� که آیا هنوز توانایی همدردی دارد؟ «من عذاب می‌کشیدم� عذاب واقعی، برای یک بار هم که شده، برای همه، برای خودم، برای او، برای همه انسان‌ه�.»
او از رذل بودن انسان‌ه� می‌نویس�. از دنیایی رو به نزول، از آدم‌های� که رذل‌ان� اما درد دارند و رنج می‌برن�. و در این ایده‌ه� تا جایی پیش می‌رو� که ریگودون را به حیوانات تقدیم می‌کن�. همچنان که بیشتر عمر خود را با همسر مهربانش، گربه‌ا� و چند حیوان و پرنده� دیگری که نگهداری میکرد� سر می‌کن� و در انزوای کامل می‌میر�.
ریگودون با توصیف هجوم خبرنگاران و ژورنالیست‌های� به خانه� سلین آغاز می‌شو� که در پی سوژه‌کرد� و تمسخر او هستند تا مطبوعات را از مزخرفاتشان سیاه کنند. و سلین تمامی آنها را دست می‌انداز�. می‌گوین� سلین به سرعت و با علمِ به اینکه به زودی مرگش فرا میرسد� به نوشتن این کتاب مشغول بوده و درست شبِ روزی که همسرش را از اتمام کارش آگاه میکند� از دنیا می‌رو�. او فرصتی برای بازبینی یا بازنویسی اثر نداشته و اثرش هفت سال بعد از مرگ نویسنده در اختیار خوانندگان قرار می‌گیر�.
کتاب بیانیه‌ا� است برای اعلام برائت از تهمت‌های� که به او زده بودند. توضیح و تشریح اروپای تکه‌تک� شده و پرده‌بردار� از جنایات عریان جنگ است و تنازع رقت‌انگی� مردم برای بقا. تشریح جزء به جزء فلاکت و آوارگی‌های� که سیاستمداران بر سر مردمشان آورده‌ان�. مردمی که یا توسط متفقین بمباران می‌شون� یا توسط نازی‌ه� منهدم. او از پوچی جنگ می‌گوی� و محشر کبری را توصیف می‌کن�. جهنمی که اروپایی‌ه� به جان خودشان انداخته‌ان� و سلین گزارشگر آن نمایش غم‌انگی� و مضحک است.
آنها در مسیر سفر یا فرارشان از آلمان همه‌جو� آدمی می‌بینن�. اروپایی‌ها� مناطق مختلف این قاره؛ ایتالیایی‌ه� و لهستانی‌ه� و مجارستانی‌ه� و � فرقی ندارد چه کسی دشمن و چه کسی دوست است. حق و باطلی آنجا مشخص نیست. از همه طرف مردم را می‌کشن�. فرقی ندارد چه جور مردمی. جذامیانی که به حال خودشان رها شده‌ان� تا کسی به فریادشان برسد، کودکان عقب‌مانده� ذهنی که از پناهگاه‌ه� بیرون شده‌ان� تا به جایی تحویل داده شوند و زنی که آنها را به زور تحویل گرفته، در میانه� راه، آنها را به سلین می‌سپار�.
سلینی که خود بیمار است و با عصاهایش راه می‌رو�. علاوه بر این در میانه� راه، ساختمانی در اثر انفجاری فرو می‌ریز� و پاره آجری توی سرش می‌خور� و او را بی‌هو� می‌کن�. وز وز گوش‌ها� او باز شروع می‌شو�. صدایی که در رمان‌ها� دیگرش هم از آن نوشته؛ یادگاری جنگ اول. پس از آن ضربه� آجر است که سلین گیج و منگ و پریشان‌احوا� می‌شو� و مدام هذیان می‌گوی�.
ریگودون هذیان‌وا� روایت میشود� چیزی شبیه کابوسی که تمامی ندارد. دکتر سلین هم‌زما� وظیفه� نگهداری از آن بچه‌ها� بینوا را دارد که هیچ‌وق� فرصت نمی‌شو� آنها را بشمارد. بعد از آن ضربه است که سلین در لحظات عجیبی خنده‌ا� می‌گیر�. از تمامی وضعیتی که در آن گرفتارند خنده‌ا� می‌گیر� و نمی‌توان� جلوی خنده‌ا� را بگیرد. انگار که این همان خنده� تلخ و طنز جانکاهی� است که سلین در این اثر و بقیه� آثارش هم دارد.
خنده‌ا� عصبی در زشت‌تری� صحنه‌ها� وضعیتی که توده‌ا� گندیده و گرسنه و زخمی در آن اسیر شرارت‌ه� و بازیچه� دولت‌ه� هستند. او با آنها همدلی نمی‌کن�. میهن‌پرست� در این وضعیت جایی ندارد. از مفهوم جنگ تقدس‌زدائ� می‌کن� و به بیان درد جماعتی می‌پرداز� که با آنها همدلی نمی‌کن�. سلین میل به شر در انسان را مسئله‌ا� بیولوژیک می‌دان� که این مسلماً به پزشک بودنش مربوط است. از میل به کشتن و مردن هم‌زما� با میل به زندگی می‌نویس�. شاید به قول مهدی سحابی، مترجم آثار سلین، او با واقعیت نوعی برخورد بالینی دارد. همان صراحت و خونسردی پزشک وقتی که دندان پوسیده یا زخم را وارسی می‌کن�. و این نوع برخورد ضروری و اجتناب‌ناپذی� است. آثار سلین موسیقی‌ها� گوش‌خراشن� که با صمیمیت و صداقت ساخته می‌شون�.
علاوه بر این همه، ریگودون شرح پیش‌بینی‌ها� بدبینانه� سلین هم هست. از نابودی نژاد سفید می‌گوی�. از اروپایی که به دست چینی‌ه� خواهد افتاد و سفیدپوستان؛ استثمارگران گذشته، مغلوب نژادهای سرخ و سیاه و زرد خواهند شد. او جنگ بعدی را جنگ نژادها می‌دان� و معتقد است که در نبرد استالینگراد قال تمدن سفید کنده شد. آثار سلین و به ویژه ریگودون پر از مرگ است اما کمی هم بوی زندگی میده�. حیف که نمی‌توان� آن صحنه� عجیب و زیبای آخر کتاب را لو بدهم! همین‌قد� بگویم که در فصل آخر سلین احساس می‌کن� دیگر کافی‌س�. او در ادبیات از سفر آغاز می‌کن� و با سفر تمام: «چاره را در آن دیدم که از سفر صحبت کنم، چون که یک تاریخ را روایت می‌کن� و هرچه بعد از آن نوشته شده، چیزی جز تقلیدهای تأثرانگیز و چرت‌و‌پرت‌ها� آبکی نیست.»
ریگودون (فرانسوی: Rigodon) رمانی که پس از مرگ سلین در سال 1969 منتشر شد. این داستان براساس فرار سلین از فرانس به دانمارک پس از حمله ی نرماندی است ، پس از آنکه وی با رژیم ویشی همکاری کرده است. ریگودون سومین قسمت از یک سه گانه درباره این تجربیات است. پیش از آن از سلین قصر به قصر را در1957 و شمال را درسال 1960 نوشته است. در واقع ریگودون چیزی بین رمان و خودزندگینامه است. سلین این کتاب را یک روز قبل از مرگ خود در سال 1961 به پایان می رساند و در آن به فاجعه جنگ و پیامدهای آن می پردازد. ریگودون درباره پرواز وی و همسرش از ویشی فرانس به دانمارک بخاطر فروپاشی رایش سوم است ، زیرا آنها به شکا ناامیدانه به دنبال جلوگیری از مجازات شدنشان به عنوان همکاران حزب نازی هستند. گاهی خنده دار و همیشه عصبانی ، راوی اول شخص ، همراه با همسر و گربه شان، پس از آنکه خود در را در سمت بازنده ی جنگ جهانی دوم می یابند خواننده را با خود در پرواز از پاریس به دانمارک می برند. قطار سواری هایی که رمان را در بر می گیرند پرند از جنون و رحمت ... سلین کاملا آگاهانه باعث می شود وحشت غیرقابل اجتناب و آشوبی بی پایان را حس کنیم.
در واقع شاید این اثر رو بشه بازآفرینی دوباره سفر به انتهای شب و مرگ قسطی دانست
فقط حیف از شمال که ترجمه ناقص داره و این سگانه رو خراب کرده.
ریگودون نوعی رمان-زندگی‌نام� هستند. این اثر یک گزارش و یک وقایع‌نام� است. سلین چندین بار در طی آن اشاره می‌کن� که من در حال گزارش کردن وقایعی هستم که به چشم خودم دیده‌ا�. مدام خوانندگان کتابش را به طور مستقیم خطاب قرار میده� و می‌گوی� که می‌دان� آنها برای خواندن داستان این کتاب را دستشان گرفته‌ان�. او اما هیچ‌وق� به دنبال داستان پر از حادثه نبوده و همیشه با تکنیک تک‌گوی� و با راوی اول شخص روایت‌گ� احساسات است؛ همچنان که در اضلاع دیگر تریلوژی‌ا� یعنی «شمال» و «قصر به قصر».
حدستان درست است، من اصلا میل ندارم دلتان را به رحم بیاورم� تا همین الانش چهار کتاب در مورد بدبختی‌ه� و مصیبت‌های� به شما اختصاص داده‌ا�! باید کمی ملاحظه‌تا� را بکنم� تا حالا شده گه‌گدار� رنج کشیده باشید؟ � یک جورهایی! � هزار بار بدترش را من کشیده‌ام� اما با متانت بیشتر، فرقش این است! از این بابت شما هیچ‌چیز� را بروز نمی‌دهید� دریغ از یک آه! نکبت‌ها� بی‌نزاک�! دست از سرم بردارید!
ریگودون، صفحه ۲۸۵
قطعا یکی از سخت‌تری� کارها، نوشتن درباره� «لویی فردینان سلین» است. نویسنده‌ا� فرانسوی که پزشک بود و در میان دو جنگ جهانی می‌زیس�. شاید هیچکدام از نویسندگان قرن بیستم مانند سلین هر دو جنگ را ندیده باشند. و البته فقط دیدن که نه، تجربه کرده باشد. سلین از آن نویسنده‌ها� بیرون از گود نیست. او وسط تمام ماجراهایی است که نوشته. همین هم خواندن آثارش را خوفناک‌ت� و آزاردهنده‌ت� می‌کن�. آدمِ قبل از سلین خواندن با آدمِ بعد از آن یکی نیست. یک چیزی توی این آدم عوض می‌شو�. آثارش فراموش نمی‌شو� و اگر بشود، به سختی ممکن است! چرا که او در صدد تعریف کردن ماجرا نیست و همانطور که خو��ش اذعان داشته، بیشتر در پی انتقال حس است. افعال برایش اهمیت ندارد. کتاب‌های� پر از جملات ناتمام است که با {� } تمام شده‌ان�.
او را احیاکننده� زبان فرانس می‌دانن�. حتی دشمنانش که کم هم نیستند، معترف‌ان� که او یکی از بزرگ‌تری� نویسنده‌ها� معاصر فرانس است. او نویسنده‌ا� بود که با زبان شفاهی و عامیانه و نامتعارفی می‌نوش� که خود در رمان مرگ قسطی در توضیح آن می‌گوی�: «تمام تقلایی که می‌کن� برای این است که به همان زبانی بنویسم که با آن حرف می‌زنی�. چون که کاغذ، کلام را بد ضبط می‌کن�. همه مسئله این است� رسیدن به عصاره زبان� به نظر من این تنها شیوه بیان حس و عاطفه است. چیزی که من می‌خواهم� روایتگری نیست، انتقال احساس است.»
او تنها‌تری� نویسنده� جهان است. حداقل در دوران زنده بودنش که به جز تنها بودن، مطرود و مورد نفرت هم بود. سلین موی دماغ همه بود؛ دست راستی‌ه� و دست چپی‌ه�. مردم‌گری� و یا حتی مردم‌ستی� که با هیچ گروهی از در دوستی وارد نمی‌ش�. او چیزهایی را می‌نویس� که بقیه علاقه‌ا� ندارند بدانند یا بخوانند. نویسنده‌ا� که در ریگودون، آخرین اثر خود، خودش را این‌چنی� معرفی می‌کن�: «من، وقایع‌نگا� دلقک‌ها� بزرگم.»
ریگودون یک رمان نیست. همچنان که باقی آثار سلین هم نوعی رمان-زندگی‌نام� هستند. این اثر یک گزارش و یک وقایع‌نام� است. سلین چندین بار در طی آن اشاره می‌کن� که من در حال گزارش کردن وقایعی هستم که به چشم خودم دیده‌ا�. مدام خوانندگان کتابش را به طور مستقیم خطاب قرار میده� و می‌گوی� که می‌دان� آنها برای خواندن داستان این کتاب را دستشان گرفته‌ان�. او اما هیچ‌وق� به دنبال داستان پر از حادثه نبوده و همیشه با تکنیک تک‌گوی� و با راوی اول شخص روایت‌گ� احساسات است. آثارش پرند از واکاوهای عمیق و روانشناسانه� تیپ‌ها� شخصیتی مختلف؛ همچنان که در ریگودون و اضلاع دیگر تریلوژی‌ا� یعنی شمال و قصر به قصر.
این سه اثر شخصیت‌ها� ثابتی دارند. خود دکتر سلین، همسرش لیلی، گربه‌ا� بِبِر و بازیگری به نام لوویگان. باقی افراد تیپ‌ها� مفلوک و اجساد و زخمی‌ه� و آوارگان جنگند که به عنوان سیاهی لشگر حضور دارند. ریگودون، روایتِ سفر سلین با همسفرانش از دلِ آلمانِ ۱۹۴۵ به مقصد دانمارک است. او در یکی از نامه‌های� که از زندان برای همسرش نوشته است، می‌گوی� که در اصل برای درمان به کپنهاگ سفر میکنن�. اما او در آنجا ماندگار می‌شو� و به زندان می‌افت�. در پاریس او را محاکمه کرده‌ان� و حتی به مرگ محکوم شده. به اتهام همدستی با نازی‌ه� که البته از این اتهام تبرئه می‌شو�. حدوداً سه سال در کپنهاگ زندانی بوده و بعد از آن به پاریس برمی‌گرد�. قبل از وارد شدن سلین و همسرش به دانمارک در هجدهم مارس ۱۹۴۵، تمام کتابها� او به دستور وزارت جنگ فرانس جمع می‌شون� و حتی ناشر آثار سلین همان سال در پاریس به قتل می‌رس�.
سلین کسی بود که در جنگ اول جهانی، ۷۵ درصد سلامتی‌ا� را از دست داده بود و به عنوان پزشک در جامعه� ملل آن سال‌ه� خدمت کرده بود. فرانسوا ژیبو؛ وکیل و نویسنده� فرانسوی که چندین اثر درباره� سلین دارد و هم ریگودون را از روی دست‌نوشته‌ها� سلین به دست چاپ می‌سپار� و هم نامه‌‌ها� زندان او را ویرایش کرده، در مورد سلین می‌نویس�: «او خود را قربانی کفاره جهانی می‌دانس� که در آن گروهی مسبب تمام جنایات و گروهی دیگر سالوس و ریاکار بودند.» مهم‌تری� دلیل اتهاماتی که به سلین وارد شد به خاطر جزوه‌ا� با عنوان «هیچ‌و‌پو� برای یک کشتار» بود که او در آن در ضدیت با قوم یهود، مطالبی نگاشته بود. ژیبو معتقد است: «با بر ملا شدنِ آنچه در آلمان در حال تکوین بود، آن جزوه‌ه� چهره‌ا� واقعی و تراژیک یافتند که تا آن زمان نه هیچکس آن را کشف کرده بود و نه پیشتر توجه کرده بود� پس از افتادن پرده‌ه� و آشکار شدن فجایعی که اینک بر همگان روشن شده بود، این بهانه واهی که او یکی از زمینه‌سازا� این قتل‌عام‌ه� بوده است، دستاویز جناحی قرار گرفت که هدفشان تنها شکار او بود.»
به‌هرحا� با نویسنده‌ا� طرفیم که همه بر علیه او هستند. پیامبرِ افشاگرِ زشتی‌ه� و درنده‌خویی‌ه� و دغل‌بازی‌ها� کسی که بیش از همه از استثمار فقرا توسط اغنیا و بهره‌کش� از آنان در عذاب است. آنارشیستی که هم‌زما� مردم‌ستی� و دلسوز آنان بود و جایی در سفر به انتهای شب از خود می‌پرس� که آیا هنوز توانایی همدردی دارد؟ «من عذاب می‌کشیدم� عذاب واقعی، برای یک بار هم که شده، برای همه، برای خودم، برای او، برای همه انسان‌ه�.»
او از رذل بودن انسان‌ه� می‌نویس�. از دنیایی رو به نزول، از آدم‌های� که رذل‌ان� اما درد دارند و رنج می‌برن�. و در این ایده‌ه� تا جایی پیش می‌رو� که ریگودون را به حیوانات تقدیم می‌کن�. همچنان که بیشتر عمر خود را با همسر مهربانش، گربه‌ا� و چند حیوان و پرنده� دیگری که نگهداری میکرد� سر می‌کن� و در انزوای کامل می‌میر�.
ریگودون با توصیف هجوم خبرنگاران و ژورنالیست‌های� به خانه� سلین آغاز می‌شو� که در پی سوژه‌کرد� و تمسخر او هستند تا مطبوعات را از مزخرفاتشان سیاه کنند. و سلین تمامی آنها را دست می‌انداز�. می‌گوین� سلین به سرعت و با علمِ به اینکه به زودی مرگش فرا میرسد� به نوشتن این کتاب مشغول بوده و درست شبِ روزی که همسرش را از اتمام کارش آگاه میکند� از دنیا می‌رو�. او فرصتی برای بازبینی یا بازنویسی اثر نداشته و اثرش هفت سال بعد از مرگ نویسنده در اختیار خوانندگان قرار می‌گیر�.
کتاب بیانیه‌ا� است برای اعلام برائت از تهمت‌های� که به او زده بودند. توضیح و تشریح اروپای تکه‌تک� شده و پرده‌بردار� از جنایات عریان جنگ است و تنازع رقت‌انگی� مردم برای بقا. تشریح جزء به جزء فلاکت و آوارگی‌های� که سیاستمداران بر سر مردمشان آورده‌ان�. مردمی که یا توسط متفقین بمباران می‌شون� یا توسط نازی‌ه� منهدم. او از پوچی جنگ می‌گوی� و محشر کبری را توصیف می‌کن�. جهنمی که اروپایی‌ه� به جان خودشان انداخته‌ان� و سلین گزارشگر آن نمایش غم‌انگی� و مضحک است.
آنها در مسیر سفر یا فرارشان از آلمان همه‌جو� آدمی می‌بینن�. اروپایی‌ها� مناطق مختلف این قاره؛ ایتالیایی‌ه� و لهستانی‌ه� و مجارستانی‌ه� و � فرقی ندارد چه کسی دشمن و چه کسی دوست است. حق و باطلی آنجا مشخص نیست. از همه طرف مردم را می‌کشن�. فرقی ندارد چه جور مردمی. جذامیانی که به حال خودشان رها شده‌ان� تا کسی به فریادشان برسد، کودکان عقب‌مانده� ذهنی که از پناهگاه‌ه� بیرون شده‌ان� تا به جایی تحویل داده شوند و زنی که آنها را به زور تحویل گرفته، در میانه� راه، آنها را به سلین می‌سپار�.
سلینی که خود بیمار است و با عصاهایش راه می‌رو�. علاوه بر این در میانه� راه، ساختمانی در اثر انفجاری فرو می‌ریز� و پاره آجری توی سرش می‌خور� و او را بی‌هو� می‌کن�. وز وز گوش‌ها� او باز شروع می‌شو�. صدایی که در رمان‌ها� دیگرش هم از آن نوشته؛ یادگاری جنگ اول. پس از آن ضربه� آجر است که سلین گیج و منگ و پریشان‌احوا� می‌شو� و مدام هذیان می‌گوی�.
ریگودون هذیان‌وا� روایت میشود� چیزی شبیه کابوسی که تمامی ندارد. دکتر سلین هم‌زما� وظیفه� نگهداری از آن بچه‌ها� بینوا را دارد که هیچ‌وق� فرصت نمی‌شو� آنها را بشمارد. بعد از آن ضربه است که سلین در لحظات عجیبی خنده‌ا� می‌گیر�. از تمامی وضعیتی که در آن گرفتارند خنده‌ا� می‌گیر� و نمی‌توان� جلوی خنده‌ا� را بگیرد. انگار که این همان خنده� تلخ و طنز جانکاهی� است که سلین در این اثر و بقیه� آثارش هم دارد.
خنده‌ا� عصبی در زشت‌تری� صحنه‌ها� وضعیتی که توده‌ا� گندیده و گرسنه و زخمی در آن اسیر شرارت‌ه� و بازیچه� دولت‌ه� هستند. او با آنها همدلی نمی‌کن�. میهن‌پرست� در این وضعیت جایی ندارد. از مفهوم جنگ تقدس‌زدائ� می‌کن� و به بیان درد جماعتی می‌پرداز� که با آنها همدلی نمی‌کن�. سلین میل به شر در انسان را مسئله‌ا� بیولوژیک می‌دان� که این مسلماً به پزشک بودنش مربوط است. از میل به کشتن و مردن هم‌زما� با میل به زندگی می‌نویس�. شاید به قول مهدی سحابی، مترجم آثار سلین، او با واقعیت نوعی برخورد بالینی دارد. همان صراحت و خونسردی پزشک وقتی که دندان پوسیده یا زخم را وارسی می‌کن�. و این نوع برخورد ضروری و اجتناب‌ناپذی� است. آثار سلین موسیقی‌ها� گوش‌خراشن� که با صمیمیت و صداقت ساخته می‌شون�.
علاوه بر این همه، ریگودون شرح پیش‌بینی‌ها� بدبینانه� سلین هم هست. از نابودی نژاد سفید می‌گوی�. از اروپایی که به دست چینی‌ه� خواهد افتاد و سفیدپوستان؛ استثمارگران گذشته، مغلوب نژادهای سرخ و سیاه و زرد خواهند شد. او جنگ بعدی را جنگ نژادها می‌دان� و معتقد است که در نبرد استالینگراد قال تمدن سفید کنده شد. آثار سلین و به ویژه ریگودون پر از مرگ است اما کمی هم بوی زندگی میده�. حیف که نمی‌توان� آن صحنه� عجیب و زیبای آخر کتاب را لو بدهم! همین‌قد� بگویم که در فصل آخر سلین احساس می‌کن� دیگر کافی‌س�. او در ادبیات از سفر آغاز می‌کن� و با سفر تمام: «چاره را در آن دیدم که از سفر صحبت کنم، چون که یک تاریخ را روایت می‌کن� و هرچه بعد از آن نوشته شده، چیزی جز تقلیدهای تأثرانگیز و چرت‌و‌پرت‌ها� آبکی نیست.»
ریگودون (فرانسوی: Rigodon) رمانی که پس از مرگ سلین در سال 1969 منتشر شد. این داستان براساس فرار سلین از فرانس به دانمارک پس از حمله ی نرماندی است ، پس از آنکه وی با رژیم ویشی همکاری کرده است. ریگودون سومین قسمت از یک سه گانه درباره این تجربیات است. پیش از آن از سلین قصر به قصر را در1957 و شمال را درسال 1960 نوشته است. در واقع ریگودون چیزی بین رمان و خودزندگینامه است. سلین این کتاب را یک روز قبل از مرگ خود در سال 1961 به پایان می رساند و در آن به فاجعه جنگ و پیامدهای آن می پردازد. ریگودون درباره پرواز وی و همسرش از ویشی فرانس به دانمارک بخاطر فروپاشی رایش سوم است ، زیرا آنها به شکا ناامیدانه به دنبال جلوگیری از مجازات شدنشان به عنوان همکاران حزب نازی هستند. گاهی خنده دار و همیشه عصبانی ، راوی اول شخص ، همراه با همسر و گربه شان، پس از آنکه خود در را در سمت بازنده ی جنگ جهانی دوم می یابند خواننده را با خود در پرواز از پاریس به دانمارک می برند. قطار سواری هایی که رمان را در بر می گیرند پرند از جنون و رحمت ... سلین کاملا آگاهانه باعث می شود وحشت غیرقابل اجتناب و آشوبی بی پایان را حس کنیم.
May 5, 2022
[In a second read in 2022 (actually, a third read � as I had read this as a youth), these books did not have the same effect on me.]
It is, shockingly, this trilogy of 'flight' -- and not Voyage or even Mort -- that is, in my opinion, Céline's true masterpiece.... just stunning.... and of these, Rigadoon is the greatest of the triad.
It is, shockingly, this trilogy of 'flight' -- and not Voyage or even Mort -- that is, in my opinion, Céline's true masterpiece.... just stunning.... and of these, Rigadoon is the greatest of the triad.
April 10, 2021
آخرین اثر عالیجناب... پیرمرد میداند به آخر خط رسیده... و کتاب را از تمام غرهای باقیمانده اش پر کرده... سلین درباره ی سفرش از فرانس به دانمارک نوشته... در این سفر زنش و گربه اش را به خود همراه کرده... پیرمرد مدام غر میزند... مینالد... خاطرات پراکنده تعریف میکند... از موضوع دور میشود... برمیگردد... آشفته است... خسته... اما ادامه میدهد... تا جون داره میره... شما رو هم با خودش میکشونه... مثل همه ی کسایی که تو این کتاب دنبالش راه می افتن اما وسط راه به هر دلیلی دکتر رو ول میکنن و م��رن دنبال کار خودشون... اما شما این کارو نمیکنید... هرچقدرم بعضی جاها از پیرمرد خسته بشین و کسلتون کنه باز هم مثل یه گربه ی دست آموز دنبالش راه می افتین و اونو تنها نمیذارین... نه... شما از اون کسایی نیستین که بتونین دکتر دتوش پیر رو تنها بذارین... اونم شما رو ول نمیکنه... مثل ون بچه هایی که نصف کتاب دنیالش خودش میکشونه تا برسونتشون به یه جای امن و هرچند بی توجهه بهشون اما بازم هواشون رو داره... هوای مشا رو هم داره... خیلی سعی میکنه که چیزی رو که میخواین بشنوید رو بهتون بگه... اما خاطرات و سختی های یه عمر رو بدون منحرف شدن نمیشه تحمل کرد... پس از همه چی میگه و با اون دوتا عصا و پای لنگش پیش رفتن سخته... ولی همیشه در حال پیش روی... زنده باد عالیجناب سلین...
کتاب اگه با نثر سلین آشنا نباشید شاید اذیتتون کنه، اما با تمام پریشان گوییش کتاب شیرینیه، و باید نبض کتاب بیاد توی دستتون تا بتونید ازش لذت ببرید... از سلین پیر غرغرو
ترجمه بدی نداره، بعضی جاها ممکنه گیجتون کنه که نمیشه گفت به خاطر نثر سلینه یا اینکه مترجم نتونسته از پس متن و انتقال مفهوم بر بیاد... کلی ایراد ویرایشی هم توی کتاب پیدا میشه که... چه میشه ناشرای ما هم مثل ناشرایی که با سلین کار میکردن فقط دنبال پولن و خواننده رو زیاد به جاییشون نمیگیرن
کتاب اگه با نثر سلین آشنا نباشید شاید اذیتتون کنه، اما با تمام پریشان گوییش کتاب شیرینیه، و باید نبض کتاب بیاد توی دستتون تا بتونید ازش لذت ببرید... از سلین پیر غرغرو
ترجمه بدی نداره، بعضی جاها ممکنه گیجتون کنه که نمیشه گفت به خاطر نثر سلینه یا اینکه مترجم نتونسته از پس متن و انتقال مفهوم بر بیاد... کلی ایراد ویرایشی هم توی کتاب پیدا میشه که... چه میشه ناشرای ما هم مثل ناشرایی که با سلین کار میکردن فقط دنبال پولن و خواننده رو زیاد به جاییشون نمیگیرن
November 5, 2024
Europe is in ruins ... yet Dr Destouches (Céline), his wife, and the cat Bébert must dance from ruined city to ruined city ... that's what means ... a Baroque dance ... and Céline and his party were shuttled from one bombed out ruin to another ... courtesy of the Nazi government ... until, with Germany's fall imminent ... he is imprisoned in Copenhagen for fourteen months.
's outrage is expressed with multiple ellipses ... we never hear from Dr D's wife or cat ... but the good Dr has plenty to say ... even when he is beaned by a brick when a building front collapses in Hannover ... he may have been an anti-Semite, but I suspect he was a good doctor ... he guides 18 retarded children through Hamburg to the border, where they are taken over by the Swedish Red Cross.
I might not like Dr D's views on race ... but as a writer, he's unique ... no less than Kurt Vonnegut wrote the intro to this edition ... he wrote:
's outrage is expressed with multiple ellipses ... we never hear from Dr D's wife or cat ... but the good Dr has plenty to say ... even when he is beaned by a brick when a building front collapses in Hannover ... he may have been an anti-Semite, but I suspect he was a good doctor ... he guides 18 retarded children through Hamburg to the border, where they are taken over by the Swedish Red Cross.
I might not like Dr D's views on race ... but as a writer, he's unique ... no less than Kurt Vonnegut wrote the intro to this edition ... he wrote:
Every writer is in his debt, and so is anyone else interested in discussing lives in their entirety. By being so impolite, he demonstrated that perhaps half of all experience, the animal half, had been concealed by good manners. No honest writer or speaker will ever want to be polite again.So there you have it ... they might be late recognizing your talent, but it is real.
May 7, 2018
Un Céline qui fait date ! Parmi les livres les plus impressionnistes que j'aie lus !
August 26, 2015
"No syntax, no style! he doesn't say anything any more! he doesn't dare!"
Ah, the turpitude! that's a shameless lie! . . . I've got oodles of style! . . . that's right! . . . what's more, I'll make the rest of them unreadable! . . . every last one of them! wilted impotents! rotten with prizes and manifestoes! I can lay my plans in all security, the epoch belongs to me! I am Literature's favorite child! anyone who doesn't imitate me is through! . . . no doubt about it! okay, let's see where we are! gutted barrels, flooded terraces and urinals! vast despair! ah, grand crosses of all the Legions, super washouts, eminent jerks! . . . I'd feel sorry for you if I could, but I can't . . . not any more! . . .
The best of Celine's final trilogy... Celine is recruited to take part in a plot at Rommel's funeral... and the famous brick makes its way to the doctor's head! ... of course, this brings back all that 75% disability whining... things really kick into gear when he and Lili end up having to take care of about sixteen children... of course he refuses to count them... my god, what happens... I wouldn't have thought it possible... ...Celine always surprises... He has such a way with words! ... 'you retarded slow-motion primate!' is such a great insult... also he refers to high society as 'names and namesses'... or talks about the religious having 'Christanemic blood'... One of his companions in the present-day narrative tries to convince him to 'go left'... the only way to sell books... remind them of some trifle you've done for the left... all he can think of is his first book's Russian translation... and the reason he wanted to go to Denmark is revealed! ... it's hilarious! ... but then he dies a day after finishing this book...
On being asked to look after orphans:
Ah, the turpitude! that's a shameless lie! . . . I've got oodles of style! . . . that's right! . . . what's more, I'll make the rest of them unreadable! . . . every last one of them! wilted impotents! rotten with prizes and manifestoes! I can lay my plans in all security, the epoch belongs to me! I am Literature's favorite child! anyone who doesn't imitate me is through! . . . no doubt about it! okay, let's see where we are! gutted barrels, flooded terraces and urinals! vast despair! ah, grand crosses of all the Legions, super washouts, eminent jerks! . . . I'd feel sorry for you if I could, but I can't . . . not any more! . . .
The best of Celine's final trilogy... Celine is recruited to take part in a plot at Rommel's funeral... and the famous brick makes its way to the doctor's head! ... of course, this brings back all that 75% disability whining... things really kick into gear when he and Lili end up having to take care of about sixteen children... of course he refuses to count them... my god, what happens... I wouldn't have thought it possible... ...Celine always surprises... He has such a way with words! ... 'you retarded slow-motion primate!' is such a great insult... also he refers to high society as 'names and namesses'... or talks about the religious having 'Christanemic blood'... One of his companions in the present-day narrative tries to convince him to 'go left'... the only way to sell books... remind them of some trifle you've done for the left... all he can think of is his first book's Russian translation... and the reason he wanted to go to Denmark is revealed! ... it's hilarious! ... but then he dies a day after finishing this book...
On being asked to look after orphans:
December 10, 2020
اگر چیزی که می خوانی خوب باشد، آدم شروع می کند تعریف و تمجید و در آخر تشکر از مترجم. نمی توانم مطمئن باشم که این خانم یا آقای افتخار به سلین اجحاف کرده یا نه، نمی توانم هم با اطمینان حدس بزنم سلین که خیلی پیر شده دیگر چیزی برایش خنده دار نیست و بدبختی ها فقط دارند سرش می آیند. مثل همه کتاب های قبلی یک جایی حاضرین با هم می روند به گردش، این دفعه به جای پولدارهای صاحب کشتی رودخانه پیما، با بچه های عقب مانده، که آب دهانشان سرازیر است از میان خرابه ها و بمب های فسفری، که برسند به دانمارک. نمیدانم در هیچ کتابی بالاخره میرسد به جایی یا نه سلین. در شمال هم داشت می رفت دانمارک دنبال چیزی بود و آخرش هم پیدا نشد. اینجا هم معلوم نشد. اینجا اما چیزی که عوض شده در مقایسه با کتاب های قبلی که فارسی شده اند، این است که استثنائا پیرمرد منحرف نداریم، یا شاید حذفش کرده اند، از جمله مواردی که آدم نمی تواند دقیق هیچ وقت حدس بزند، چون حوصله می خواهد بروی و کتاب اصلی را بررسی خط به خط کنی، این چیزی که فارسی جلوئت گذاشته اند چه قدرش مال خود سلین است سوال می شود چرا مثل دفعه های پیش کسی نمی رود فحشاخانه برای شلاق خوردن، همه ش را با بمب زده اند یا قوادها صلاح ندانسته اند اطلاع پیدا کنیم از موضوع. این بار کسی برای سلین آنقدر مهم نیست که همه� کُنه و وجودش را تحقیر کند بعد همدلی کند یا همانطور له بگذارد که بماند. همه جا خرابه است، لیلی، زن سلین که در کتاب های قبلی هیچ کار نمی کرد، اینجا گاهی با گربه ور می رود، هیچ کس چیزی نمی گوید و سلین هم دیگر خودش با خودش خیلی حرف نمی زند و جواب هایی که یارو وته دلش منظورداشته را به اطلاع کسی نمی رساند... مولف مرده است، من هم این ها را از خودم در میاورم، چهل روز طول کشیده کتاب را بخوانم بیشترش را یادم نمیاید... مغزها کپک زده... کسی سوزاک ندارد و به جاشان ساختمان ها با بمب خراب شده اند ... فرصت نیست بخوابند، باید با عصا فرار کنند ... سلین احتمالا خسته است، پیر شده، من هم دیگر حوصله کتاب خواندن ندارم، می خواهم هیچ کار نکنم ... یک پیرمرد آتشنشان هست که شلوارش را در می آورد، برای معاینه
June 19, 2019
سلین الیس زمان خودشه که شرح جنگ غیر قهرمانانه اش، سفرها و دربدری های بعدش رو توی کتاباش برای ما تعریف کرده. ادیسه سلین با "سفر به انتهای شب" شروع میشه و عجب شروعی! مسحور کننده، سیاه و گستاخ ... جنگ آغاز داستانه و بعدش تنها سفر... سفر مدام ... سفر مکرر... به آفریقای مستعمره و امریکای صنعتی، به حومه فقیر پاریس و انگلیس و هامبورگ بعد از بمباران و پایان ماجرایی که اینبار ایتاکا نیست. ریگودون آخرین قسمته از سفرهای دکتر دتوش که حالا یه پیرمرد گوشت تلخ و غرغرو به نظر میاد اما فقط به نظر میاد. سبک و فرم سلین هرچقدر به آخرین کارهاش نزدیک میشیم پخته تر میشه اما چون همزمان میلش به داستانگویی رو از دست میده آثار آخر نسبت به اولین کارهاش که پر از خرده داستان ها و شخصیت های فرعی جذابه کسل کننده و بیش از حد طولانی به نظر میاد. البته بازهم تاکید میکنم که فقط به نظر میاد. سلین هیچ وقت یه پیرمرد غرغرو نمیشه و اگرچه مثل قدیم ماجرای جذاب به کتاباش وارد نمیکنه، مثل یه استاد ادبیات با تکامل فرم و تقطیع های معروفش با سه نقطه نوعی از متن به وجود میاره که برای من شبیه موسیقیه(و چه بهتر می بود اگه فرانس می دونستم). جمله هایی که اگه تک به تک خونده بشن بی معنی و حوصله سربرن، درست شبیه یه نت تنها، اما اگه کنار هم و با ریتمی که اون از ما میخواد خونده بشن شبیه موسیقی معنا پیدا میکنن و احساس منتقل میشه. حالا چه احساسی؟ ...تل��ی، هذیان، وهم، مرگ، سفر بی انتها. ازین جهت کاری که سلین میکنه شبیه نقاش های اکسپرسیونیسته که سعی نمیکنن با عمل تصویرگری منظره یا داستانی رو توصیف و یا روایت کنن بلکه تمام تلاششون برای انتقال احساسه.
تنها نکته منفی در مورد این کتاب شاید این باشه که برای لذت بردن ازش باید جناب دکتر رو از قبل بشناسید. پس اول برید سراغ سفر و مرگ قسطی و بعد خط مستقیم رو بگیرید و بیاید تا ریگودون.
این رو هم باید اضافه کنم که از ترجمه خانم نبوی نژاد لذت بردم.
تنها نکته منفی در مورد این کتاب شاید این باشه که برای لذت بردن ازش باید جناب دکتر رو از قبل بشناسید. پس اول برید سراغ سفر و مرگ قسطی و بعد خط مستقیم رو بگیرید و بیاید تا ریگودون.
این رو هم باید اضافه کنم که از ترجمه خانم نبوی نژاد لذت بردم.
May 13, 2022
You don’t read this book you experience it. Stylistic, it took a few pages to adapt to the cadence. Then I recalled that in the preface, the translator (from the original French), spoke of rhythm. Yes there is a rhythm that compelled me to keep reading, a conversational engaging beat.
The author, French, Louis-Ferdinand Celine, is quite the story in himself; wounded WW1 hero, became a medical Dr, and noted avant grade author before World War 2, then Nazi sympathizer. Twenty some years after, he writes this story of fleeing France to bombed out Germany, telling his story with his friends and cat in tow in an artsy style. He certainly lets all sides have it, never shy about his controversial opinions.
Kurt Vonnegut, who was popular when the book was published in the 70s, writing the introduction is like Mother Theresa extolling the virtues of Al Capone. Showing they don’t agree with the other, but there certainly is respect.
Ideally, you’d read this book without having viewed any summaries, back covers, or reviews, just tossed in a basement after a day long walk, maybe hit in the head with a brick, then try to relay your own impressions...
The author, French, Louis-Ferdinand Celine, is quite the story in himself; wounded WW1 hero, became a medical Dr, and noted avant grade author before World War 2, then Nazi sympathizer. Twenty some years after, he writes this story of fleeing France to bombed out Germany, telling his story with his friends and cat in tow in an artsy style. He certainly lets all sides have it, never shy about his controversial opinions.
Kurt Vonnegut, who was popular when the book was published in the 70s, writing the introduction is like Mother Theresa extolling the virtues of Al Capone. Showing they don’t agree with the other, but there certainly is respect.
Ideally, you’d read this book without having viewed any summaries, back covers, or reviews, just tossed in a basement after a day long walk, maybe hit in the head with a brick, then try to relay your own impressions...
April 25, 2019
Iar Céline, magistral cu al său umanism instinctiv, în parte cinic, dar cât de onest! Nu de partea cui ești, nu ce poziție deții și nici ce spui. Ce faci, iată-i măsura. De exemplu să iei în căruță optsprezece plozi ai nimănui și să-i duci printr-o Germanie în haosul ultimelor luni de război. Și asta fără a pretinde la eroism. Cumva firesc. Bun.
March 5, 2012
«Rigodon : Danse servant de conclusion à la plupart des déplacements des danseurs et termine en point d'orgue le phrasé musical. »
Rigodon, c’est le point d’orgue du style émotif de Céline. La conclusion à la trilogie allemande. La fin de cette danse entre les bombes de la RAF dans une Allemagne dévastée par la fin de la seconde guerre mondiale. C’est aussi, le dernier livre de Céline, qu’il a terminé le jour de sa mort. Une conclusion envers et contre tous. C’est un récit grotesque et musical. On suit le phrasé célinien comme une mélodie ensorcelante, dans les ruines d’un pays en proie au vide et à l’anarchie. Au fond, ce qui compte n’est pas forcément l’histoire en elle-même, mais le style de cette œuvre. Il faut s’accrocher. Entre les retours incessant à son présent où Céline fulmine contre son éditeur, les autres écrivains (Sartre le Tænia) et même ceux qui l’encense (« Son Barjavel, oh, là ! là! aussi pourri que lui ! à la fosse avec !»), on peut avoir du mal à suivre. Il faut au contraire se laisser emporter par cette musique célinienne. Céline n’a pas écrit Rigodon comme un roman � celui-ci est déjà mort depuis bien longtemps ! � Il l’a écrit comme une mélodie, une mélodie vibrante, noire, terrible mais puissante. A lire et relire.
Rigodon, c’est le point d’orgue du style émotif de Céline. La conclusion à la trilogie allemande. La fin de cette danse entre les bombes de la RAF dans une Allemagne dévastée par la fin de la seconde guerre mondiale. C’est aussi, le dernier livre de Céline, qu’il a terminé le jour de sa mort. Une conclusion envers et contre tous. C’est un récit grotesque et musical. On suit le phrasé célinien comme une mélodie ensorcelante, dans les ruines d’un pays en proie au vide et à l’anarchie. Au fond, ce qui compte n’est pas forcément l’histoire en elle-même, mais le style de cette œuvre. Il faut s’accrocher. Entre les retours incessant à son présent où Céline fulmine contre son éditeur, les autres écrivains (Sartre le Tænia) et même ceux qui l’encense (« Son Barjavel, oh, là ! là! aussi pourri que lui ! à la fosse avec !»), on peut avoir du mal à suivre. Il faut au contraire se laisser emporter par cette musique célinienne. Céline n’a pas écrit Rigodon comme un roman � celui-ci est déjà mort depuis bien longtemps ! � Il l’a écrit comme une mélodie, une mélodie vibrante, noire, terrible mais puissante. A lire et relire.
March 19, 2018
A nasty man... A great writer... He chose the wrong winner... Exiled from France as a Nazi collaborator... Flees France... Almost gets bombed by Nazis and Allies... Ends up in Denmark... The bank with his book royalties is there... Intersperses this story with ravings of an angry old man chasing away journalists who want to interview the great writer... He dies the day he finishes the book... Influences 20th century writers... Very matter-of-fact and almost nihilist... Gets his point across but feels a little gross... Great intro by Vonnegut...
March 31, 2012
There seems to be some debate over whether this final instalment of Celine's end of war trilogy was really finished (he died the day after, on one account). It doesn't matter. It's a pared-down version of how he often wrote in the past, but not necessarily bad for all that, and has some really wonderful touches. As with much of his work, it ends on an odd note that is affecting without seeking to provide "closure". I've read this book five or six times and always get something new from it.
October 1, 2017
"� sempre proprio avuto il sentimento che avrei mai dovuto esistere �" (p. 65)
"� per quello che mi riguarda, io rifletto, sterilizzato da diecimila odî, tranquillo che non darò fastidio a nessuno, ancora per un pezzo dopo morto, la mia umilissima messa ai vermi, i miei veri soli seri amatori..." (p. 207)
"� per quello che mi riguarda, io rifletto, sterilizzato da diecimila odî, tranquillo che non darò fastidio a nessuno, ancora per un pezzo dopo morto, la mia umilissima messa ai vermi, i miei veri soli seri amatori..." (p. 207)
December 1, 2012
Celine is assaulted on all fronts by modern society
August 7, 2018
This is my fourth book from Celine and he never disappoints. He has a very unique writing style that has its detractors, but I am very comfortable with it.
November 25, 2021
Og jeg er endnu engang imponeret over hvor mange mennesker man kan pisse af med én bog.
Shelved as 'dnf'
December 6, 2021did not finish? more like did not start
April 17, 2011
This book is beyond weird. It has a feel of magical realism when you read it... of events taking place in a supposedly real world setting that are too fantastical to really happen... but then when you stop to think about them, you realise that there's nothing really implausible or magical about anything that actually happens... it's just a sense from the rhythm of the story constructed around them.
The sense of disconnection may be helped along by the infuriating writing... all those ellipses! Every third word... but you find even when you struggle to take in any particular sentence that somehow you end up at the end of a page with some sense for what was happening. It's frustrating at the time, but it seems to percolate in somehow... osmotically, as it were.
Weird and frustrating... but enjoyable all the same...
(Yes, I couldn't resist trying my hand at going totally overboard with ellipses here... though I've used a lot less than Celine. Can't tell whether that's a good sign or a bad... ).
The sense of disconnection may be helped along by the infuriating writing... all those ellipses! Every third word... but you find even when you struggle to take in any particular sentence that somehow you end up at the end of a page with some sense for what was happening. It's frustrating at the time, but it seems to percolate in somehow... osmotically, as it were.
Weird and frustrating... but enjoyable all the same...
(Yes, I couldn't resist trying my hand at going totally overboard with ellipses here... though I've used a lot less than Celine. Can't tell whether that's a good sign or a bad... ).
August 10, 2011
Un livre que j'ai lu une première fois il y a bien longtemps maintenant, c'était le premier ouvrage de Céline que j'abordais. Je déconseille donc formellement sa lecture avant au moins d'avoir lu "Nord" et "D'un château l'autre", ça n'aurait presque aucun intérêt. Mais maintenant que je les ai lus, j'ai bien apprécié Rigodon qui complète, qui éclaircit encore un peu les péripéties de Céline dans l'Allemagne nazi qui perd la guerre 39-45, dans une ruée vers le nord. J'adore toujours ce style si particulier de Céline, du bonheur, un génie incomparable. Néanmoins, j'ai l'impression que l'on ressent - dans ce dernier livre qui précède de très peu sa mort, plus que dans les autres de ses productions (exceptés les pamphlets évidemment) - son racisme, sa peur du métissage qui est aussi récurrente que dérangeante.
November 9, 2016
celine getting hit with a brick, celine on trains, celine mad about chinese people celine's cat eating meatball, celine taking care of a bunch of disabled kids, all with the trademark vitriol , 3 dots lots of thrills goodread
March 18, 2012
thanks for teaching me the words "myriatons" and "pellagra" dr. destouches
December 18, 2023
Le 1er juillet 1961, au matin, il prévint sa femme que Rigodon était achevé. Puis il écrivit à son éditeur pour l’en avertir. À 18h, il était mort.
Ce livre clôt le récit de l’errance de Céline à travers l’Allemagne en ruines, son œuvre et sa vie. Récit de l’errance mais certainement pas carnet de voyage. La temporalité y est toute relative, ce voyage semblant s’étirer sur de longs mois mais avec une narration ramassée sur au plus quelques semaines. Les décors et les péripéties prennent alternativement ou simultanément des dimensions fantastiques et grotesques, les compagnons de voyage se trouvent et se perdent. Seul élément de stabilité, le noyau «familial» composé du narrateur, de Lili et de Bébert. Récit halluciné donc, dans une prose hachée, pressée par le temps et les visions eschatologiques du prophète Céline. Car ce nouveau voyage au bout de la nuit est aussi et surtout celui de la civilisation occidentale.
PS : au passage je ne félicite pas les éditions Folio qui ont retaillé n’importe comment la couverture originelle de Tardi pour cette réédition de 2022
Ce livre clôt le récit de l’errance de Céline à travers l’Allemagne en ruines, son œuvre et sa vie. Récit de l’errance mais certainement pas carnet de voyage. La temporalité y est toute relative, ce voyage semblant s’étirer sur de longs mois mais avec une narration ramassée sur au plus quelques semaines. Les décors et les péripéties prennent alternativement ou simultanément des dimensions fantastiques et grotesques, les compagnons de voyage se trouvent et se perdent. Seul élément de stabilité, le noyau «familial» composé du narrateur, de Lili et de Bébert. Récit halluciné donc, dans une prose hachée, pressée par le temps et les visions eschatologiques du prophète Céline. Car ce nouveau voyage au bout de la nuit est aussi et surtout celui de la civilisation occidentale.
PS : au passage je ne félicite pas les éditions Folio qui ont retaillé n’importe comment la couverture originelle de Tardi pour cette réédition de 2022
Displaying 1 - 30 of 52 reviews
Can't find what you're looking for?
Get help and learn more about the design.