ŷ������

İosif Brodski’nin İosif Stalin hakkında yazdığı meşhur bir yazı var. Başlığı Bir Zebani Üzerine Düşünceler şeklinde çevrilebilir. Adaşının geride bıraktığı psikolojik mirası ele aldığı yazının başlarında Brodski, çocukluğundan bir anıya yer veriyor. Buna göre Vojd, yani önderin öldüğü haberi duyulunca Brodski’nin okulunda da toplu bir ağıt töreni başlamış. Öğretmenler öğrencileri de katılmaya zorlar ama Brodski […]

1962 yılında Sovyetler Birliği’nin Novoçerkassk şehrinde yaşanan işçi katliamından daha önce söz etmiştim. Meğer Novoçerkassk’�� sarsan o iki günde yaşananlar, ünlü yönetmen Andrey Konçalovski’nin son filmine konu olmuş. Konçalovski, filmin çekimlerini geçen sene tamamlamış ama salgın nedeniyle gösterime sokamamış. Bugün bir haber portalında Venedik Film Festivali’nin yarışma programına alındığını okuyunca öğrendim. Haberde dikkatimi çeken ayrıntılardan […]

Kara Keşiş geçtiğimiz hafta okurla buluştu. Anton Çehov’un bu hikayesiyle birlikte kitaplaşan çevirilerimin sayısı dalya dedi. Nice onlara! Kitabı yine Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları’ndan Gamze Varım ve Korhan Korbek’le birlikte çıkardık. Bu benim ilk Çehov çevirim değil, ama Kara Keşiş diğerlerinden önce kitaplaştı. Peki nasıl bir deneyim Çehov çevirmek? Kısaca da olsa bir şeyler […]

Nikolay Gogol’ün ölümsüz yapıtı Palto‘nun neredeyse kendisinden bile daha meşhur bir söz var: Hepimiz Gogol’ün paltosundan çıktık. Fyodor Dostoyevski’ye ait olduğu rivayet edilen bu söz, Gogol’ün kurucu niteliğini vurgulamak ve edebiyatta geleneğin önemine dikkat çekmek için kullanılıyor. En azından ben öyle anlıyorum. Fakat doğrusunu söylemek gerekirse “rivayet edilir�� eklentisi, oldum olası sözün kendisinden daha çok […]

Ukraynalı yönetmen Sergey Loznitsa’yı Vasil Bikov’dan uyarladığı Sisin İçinde (V tumane) filmiyle bloga misafir etmiştim. Yönetmenin son filmi Gosudarstvennıye Pohoronı (Devlet Cenazesi) geçtiğimiz hafta Rusça yayın yapan bir televizyon kanalının internet sitesinden -bir haftalığına olsa da- ücretsiz erişime açıldı. Filme dair izlenimlerimi taze taze not etmek istedim. Devlet Cenazesi bir belgesel. 5 Mart 1953’te ölen […]

İdi i smotri‘nin (Gel de gör) yapımcısı Belarusfilm youtube kanalına filmin nasıl çekildiğini anlatan 10 dakikalık bir mini belgesel yüklemiş. Belgeselde yönetmen Elem Klimov, senarist Ales Adamoviç ve başrol oyuncusu Aleksey Kravçenko ile yapılmış minyatür söyleşiler yer alıyor. Tamamı Rusça. Ama ilgiyle izlemek için bu dili bilmek şart değil. Filmin atmosferi öyle yoğun ki, oyuncuları […]

Stanley Kubrick’in ölümünden sadece birkaç gün önce tamamladığı Eyes Wide Shut‘la birlikte popüler olmuş bir Şostakoviç bestesi var: Sahne Orkestrası Süiti‘nden Waltz II—Allegretto poco moderato—Opp. 99a No. 8, ya da kısaca, İki numaralı vals. İnsan merak ediyor, Kubrick tıraşlayıp tüm dünyanın önüne koymadan evvel bu nadide pırlanta nerede gizleniyordu acaba? Bestenin bugün online arşivler üzerinden […]

Söz konusu garip tanıtımın başlığı “Altın Adam: Hasan Ali Ediz��. Onur Caymaz yazmış. Eylül 2019’da Aydınlık’ta yayınlanan yazıya şu bağlantıdan ulaşabilirsiniz. Yazıdan M. Melih Güneş’in dikkati sayesinde haberdar oldum. Melih hoca “Bakalım benzerlik bulabilecek misin?�� diyerek Şubat 2014’te blogda yayınladığım “Kendi kaleminden Hasan Ali Ediz�� yazısıyla birlikte göndermiş. Onur Caymaz benim o yazıda dile getirdiğim […]

Rus yazar Yuri Bondarev bugün Moskova’da hayatını kaybetti. En ünlü kitapları bir zamanlar Türkçeye çevrilmiş olsa da, şimdilerde bu ismi hatırlayanların sayısı yok denecek kadar az. “Mücadele romanı�� olarak anılan alt türün tüketimi bugün çok sınırlı bir çevreye hapsolmuş durumda. 2007 yılında ilk kez Moskova’ya gittiğimde “muhakkak yapmalıyım�� dediğim şeylerden biri Bondarev’le tanışmaktı. Ama Rusya […]

Bir çevirmen arkadaşın şöyle bir sözü aklımda kalmış: İyi şiir doğru zamanda hatırlanan şiirdir. Rusça konuşulan coğrafyalarda şu sıralar (ironiyle de olsa) en sık hatırlanan şiirin Brodski’nin Odadan çıkma sakın‘�� olduğu söylenebilir. Ben de Dünya Şiir Günü’nü bu şiirin çevirisiyle kutlamak istedim. İki küçük not: Şıpka ve Güneş sigara markası. Evden kasıt, komünal apartmanda küçük […]